شفافیت، آزمونی برای صداقت (۱)
- ظریفی می‌گفت: معمولا صادقانه‌ترین سخنان پس از “اما” و “ولی” می‌آید.
- شاید بارها شنیده باشیم یا خود به کار برده باشیم که “فلان موضوع یا اقدام، بسیار مناسب و خوب و شایسته و چه و چه است اما …”. در اینجاست که توجیهاتی برای مخالفت با آن موضوع یا اقدام شروع می‌شود. در واقع انسان‌ها مخالفتِ خود با موضوعی (که توان اظهار مخالفت مستقیم با آن را ندارند) را در لفافه‌ای از جمله اول می‌پیچند و مخالفت غیرصریح خود را اینگونه به خورد مخاطب می‌دهند. علیرغم کثرت استفاده از این روش، مخاطب حتی اگر از هوش اندکی برخوردار باشد، عموما متوجۀ اصل مخالفت گوینده خواهد شد. کما اینکه مطلعین از اخبار شورای شهر و مردم شیراز (که حتما از هوش سرشاری برخوردارند) به مخالفت عمدۀ اعضای شورای شهر شیراز، با اصل شفافیت پی برده اند.
- نیمه های آبان ماه، طرحی تحت عنوان “راه اندازی سامانۀ شفافیت شهرداری شیراز” بعد از حدود هشت ماه رفت و برگشت و گردش در کمیسیون‌ها، در جلسۀ صحن علنی شورای شهر شیراز مطرح و با مخالفت های شکلی و ماهوی تعدای از اعضا، مجددا به کمیسیون مشترک مرجوع شد. فهم دلایل مخالفت غیرصریح اعضای شورای شهر شیراز چندان دشوار نیست. حکایت “پای زشت و برهنه شدن کنار خزینه است!”.[۱] اکثریت اعضای شورای شهر به زشتی عملکرد خود و شهرداری واقف‌اند و این است که مخالفت خود را در توجیهاتی اینچنین می‌پیچند: “شفافیت خوب است اما در شرایط تحریمی جدید با انتشار اطلاعات قراردادها، ممکن است شهرداری در اثر همکاری با برخی شرکت ها متضرر شود!”؛ شفافیت خوب است اما “جز راست نباید گفت، هر راست نشاید گفت”[۲] و … .
اطلاعات مالی و اقتصادی کشور از طریق FATF و CFT در اختیار بیگانگان قرار گرفته یا خواهد گرفت؛ آنگاه همفکران سیاسیِ حامیانِ پیوستن ایران به این دو معاهده، از افشای اطلاعات قراردادهای شهرداری شیراز ابراز نگرانی می‌کنند! دست خالی مخالفان شفافیت به اندازه ای خالی است که ایشان را یا به لطیفه گویی یا قرض گرفتن از امثال و حکم مرحوم دهخدا واداشته است!
- اکنون پس از حدود دو هفته از بررسی و به اصطلاح ” کارِ کارشناسیِ” بیشتر در شورای شهر، با حذف سه بند از این طرح، موافقین و مخالفین به اجماع رسیده‌اند و احتمالا طرح به زودی به صحن ارجاع و تصویب خواهد شد. این طرح با حذف سه بند (۷- شفافیت نیروی انسانی شهرداری، ۱۴- شفافیت مسافرت‌های خارجی مدیران شهرداری ۱۵- شفافیت حقوق و مزایای مدیران شهرداری) با خواست و نظر مخالفان هماهنگ شده تا بلکه قدری از زشتی عملکرد شورا و شهرداری را بپوشاند!
- در جلسۀ گذشتۀ بررسی طرح شفافیت، یکی از اعضا (آقای علی ناصری) از رییس جلسه پرسید “گیر شما با شفافیت چیست؟” پاسخ به این سوال و مشخص شدن دلایل مخالفت برخی از اعضا، چند هفته زمان نیاز داشت. اطلاعات مربوط به منابع انسانی و مسافرت های خارجی و حقوق و مزایای مدیران شهرداری، خط قرمزی بود که طراحان منظور نکرده و از آن عبور کرده بودند.
- خوشبختانه با تلاش فعالین اجتماعی، طی مدت کوتاهی، شفافیت از واژه ای غریب، به کلمه‌ای محبوب و پر بسامد در ادبیات سیاسی-اجتماعی کشور تبدیل شده است. تا جاییکه عمده نامزدهای انتخابات اخیر شوراهای شهر و از جمله اعضای شورای پنجم شهر شیراز، از شعار شفافیت برای جلب آرای عمومی بهره جستند. حتی آنان که در سابقه مدیریتی و فعالیت سیاسی خود هیچ قرابتی با شفافیت نداشتند!
به رغم فراگیری خواستِ شفافیت در کشور، شورای اصلاح طلب به جای آنکه در پی اصلاح کجی‌ها و ناشایستگی‌های شهرداری باشد، به دنبال پوشاندن آن است. اما مطالبه فراگیر شفافیت، به زودی ایشان را “برهنه در کنار خزینه خواهد نشاند”؛ پس بهتر است از هم اکنون فکری برای “پای زشت” خود کنند!
ادامه دارد…
[۱] اشاره به سخنان آقای نوذر امامی (یکی از اعضای شورای شهر شیراز) در شصتمین جلسه علنی شورای شهر شیراز ۹۷/۸/۱۴
[۲] به ترتیب اشاره به سخنان خانم لیلا دودمان و آقای نوذر امامی در شصتمین جلسه علنی شورای شهر شیراز ۹۷/۸/۱۴
این یادداشت در خبرگزاری فارس نیز منتشر شده است.
http://fars.farsnews.com/news/13970905000782